Na straży prawa.

Prawo autorskie – pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo zespół norm prawnych  wchodzących w skład prawa własności intelektualnej , upoważniających autora do decydowania o użytkowaniu dzieła  i czerpaniu z niego korzyści finansowej.
Prawo autorskie zabrania dokonywania bez zgody autora skrótów, przeróbek, przekładów itd

 Prawa autorskie wprowadzono w Polsce w 1994.

Utwór 

Utwór – Termin prawniczy  z zakresu prawa autorskiego , który według Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest zdefiniowany następująco :

...każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

"Freeware" to słowo warte zapamiętania, bowiem oznacza ono darmowe aplikacje do pobrania. Są to całkowicie legalne produkty, udostępnione przez ich twórców bez konieczności płacenia, choć czasem jednak na stronie danego oprogramowania widnieje prośba o dotację. Użytkownik, któremu spodoba się dany program, może przesłać jego twórcy dowolną kwotę, czyli "co łaska", jednak nie jest to obowiązkowe.

Przykłady programów z licencją Freeware:

• Notatnik - SP
• 
• AbiWord

Public domain - licencja dobroczynna czyniąca z oprogramowania własność ogółu, w myśl której autor lub autorzy oprogramowania zrzekają się praw do upowszechniania oprogramowania na rzecz ogółu użytkowników.

 

Przykłady programów z licencją Public domain:

• Wise Care 365

• Open Office

Adware - rodzaj (i typ licencji) zamkniętego oprogramowania. Adware jest rozpowszechniane za darmo (bez kodu źródłowego), ale zawiera funkcję wyświetlającą reklamy, zwykle w postaci bannerów reklamowych. Wydawca oprogramowania zarabia właśnie na tych reklamach. Zwykle jest też możliwość nabycia wersji programu bez reklam za opłatą.

Przykłady programów z licencją Adware:

• Gadu-Gadu

• Skype

Cardware - licencja oprogramowania wywodząca się od Freeware i Shareware. W większości założeń zgodna z Freeware, z tym, że uzytkownik by móc legalnie korzystać z programu, musi przysłać jego autorowi kartkę pocztową, najczęściej z miejscowości, w której mieszka.

• GNU ( General Public License ) - celem tej licencji jest przekazanie użytkownikom praw do uruchamiania programu w dowolnym celu (wolność 0), analizowania działania programu i dostosowywania go do swoich potrzeb (wolność 1), kopiowania (wolność 2) oraz udoskonalania i publikowania własnych poprawek (wolność 3) programów i kodu źródłowego tych programów, których programiści postanowili wydać je w oparciu o tą licencję.

• Shareware - rodzaj płatnego programu komputerowego, który jest rozpowszechniany bez opłat do sprawdzenia przez użytkowników. Po okresie próbnym za taki program należy zapłacić lub skasować go. Używanie programu shareware po okresie próbnym bez opłat jest nielegalne.
• Demo - Celowo zubożona przez autorów wersja programu, która jest udostępniana za darmo (np. poprzez internet). Taki zabieg marketingowy ma na celu wzbudzić zainteresowanie danym produktem - najczęściej grą komputerową. 
• Trial - rodzaj licencji na programy komputerowe polegający na tym, że można go używać przez z góry ustalony czas (od 7 do 90 dni). Programy na tej licencji są w pełni funkcjonalne. Po upływie ustalonego czasu, jedyną rzeczą, na którą pozwoli program to rejestracja albo usunięcie z dysku twardego. Zazwyczaj wersje próbne rozprowadzane są na tej licencji.  

 
 
 
Przykłady programów z licencją Trial:

• Paint Shop Pro

• Adobe Flash

• OEM - kojarzy się najczęściej z systemem operacyjnym Windows. Jest to licencja związana z jednym konkretnym komputerem i nie może być przeniesiona na inny komputer. Przez to ograniczenie licencja tego typu jest z reguły znacznie tańsza.

• Dotationware -  oprogramowanie na tej licencji może być dowolnie modyfikowane, kopiowane i dystrybuowane pod warunkiem, że licencjobiorca zapłaci autorowi symboliczną kwotę. Wielkość opłaty zależy od licencjobiorcy.

• Abandonware - oprogramowanie, którego twórca już go nie sprzedaje i nie zapewnia dla niego obsługi. Spotyka się również użycie tego określenia w stosunku do oprogramowania którego twórca świadomie zaprzestał rozwoju i wsparcia produktu lub wręcz porzucił prawa autorskie.

• Firmware - licencja obejmująca oprogramowanie układowe, tzn. umieszczone na stale w sprzętowej części systemu komputerowego.

• Licencja jednostanowiskowa (ang. one-site licence) - uprawnia użytkownika do zainstalowania nabytego oprogramowania tylko i wyłącznie na jednym komputerze. Jednocześnie obejmuje zakaz udostępniania tego oprogramowania w sieci. Licencja jednostanowiskowa, jak każda, nie zabrania sporządzenia kopii zapasowej oprogramowania.

Licencja grupowa ( ang. site licence) -
uprawnia użytkownika do używania jej oprogramowania w zestawie komputerów (np. w szkole)  lub w sieci. Określa jednak maksymalną liczbę stanowisk na których ma zostać zainstalowana. Odmianą licencji grupowej jest licencja sieciowa.